حافظه تصویری یا VRAM چیست؟
حافظه تصویری یا VRAM چیست؟ VRAM مخفف عبارت Video Random Access Memory یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کارت‌های گرافیک است که وظیفه ذخیره‌سازی و دسترسی به داده‌های گرافیکی را برعهده دارد. به طور کلی هر کامپیوتر یک کارت گرافیک با دو نوع حافظه تصادفی دارد: RAM و VRAM؛ که هر دوی آن‌ها مادامی که کامپیوتر شما روشن باشد، به ذخیره‌سازی داده می‌پردازند. اما تفاوت این دو چیست؟ و VRAM چه اهمیتی در گیمینگ دارد؟ در این مقاله سعی کردیم به پاسخ چنین سوالاتی بپردازیم؛ با ما در تکاف مگ همراه باشید.
حافظه تصویری یا VRAM چیست؟
VRAM تصاویر و ویدیوها را جهت نمایش ذخیره می‌کند و اسامی متنوعی دارد؛ رم ویدیویی دو پورت، رم ویدیویی، حافظه تصویری، فریم بافر، رم پویا.
این حافظه تصویری تضمین می‌کند که گرافیک تصاویر و ویدیوها به درستی نمایش داده شوند. از همین رو در برنامه‌هایی با پیچیدگی گرافیکی بالا کاربرد دارند؛ مانند بازی‌های ویدیویی، تصاویر سه بعدی، تصاویر باکیفیت و وضوح بالا و … .
علت نام فریم بافر (خروجی ویدیویی) برای این نوع از حافظه‌ها چیست؟
برای نمایش تصاویر در مانیتور، پردازنده ابتدا داده را از روی RAM که فرمت غیرویدیویی است می‌خواند و سپس روی VRAM نمایش می‌نویسد. سپس این اطلاعات به واسطه یک رابط ویدیویی دیجیتال (مثل HDMI) ، در قالب سیگنال دیجیتال، به نمایشگر منتقل می‌شود.
انواع VRAM
VRAMها انواع مختلفی دارند که عبارتند از:
- Multibank DRAM (MDRAM)
- Rambus DRAM
- Synchronous Graphics RAM (SFRAM)
- Window RAM (WRAM)
Multibank DRAM (MDRAM)
DRAM چندبانکی قابلیت تقسیم‌بندی VRAM به بانک‌های متعدد 32 کیلوبایتی و دسترسی مجزا به هر یک را دارد. توجه داشته باشید که VRAM در حالت کلی یکپارچه بوده و می‌توان در لحظه به تمام آن دسترسی پیدا کرد اما با این تقسیم‌بندی امکان دسترسی به بخش‌های مختلف فراهم شده و در نتیجه عملکرد حافظه تا حد زیادی بهبود می‌یابد.
مزیت MDRAM این است که امکان تولید آن براساس مقدار و وضوح مشخص وجود دارد در نتیجه از لحاظ اقتصادی نیز به‌صرف است.
Rambus DRAM
RAMBUS DRAM توسط شرکتی به همین اسم طراحی شده است. این نوع از حافظه‌ها موقت بوده، یک گذرگاه اختصاصی داشته و موجب افزایش سرعت انتقال داده بین خود و فریم بافر می‌شود.
Synchronous Graphics RAM (SGRAM)
SGRAM از لحاظ اقتصادی به‌صرفه بوده و هماهنگی معقولی با ساعت دارد. این نوع از حافظه دارای یک پورت است اما از آنجایی که می‌تواند دو صفحه حافظه ایجاد کند، مانند VRAM دو پورته عمل می‌کند. این نوع از VRAMها برای بارگذاری سیستم عامل، اجرای دستورات و برنامه‌ها کاربرد دارد.
Window RAM (WRAM)
این مدل از حافظه‌های تصویری دارای دو پورت، 25% پهنای باند بیشتر و هزینه کمتر است. از این حافظه برای برنامه‌هایی که کاربردی بوده و وضوح بالایی دارند، استفاده می‌شود. همچنین برای نمیاش رنگ‌های واقعی نیز کاربردی است. اغلب افراد WRAM را به دلیل نامگذاری‌اش، متعلق به ویندوز یا مایکروسافت می‌دانند؛ در حالیکه اینگونه نیست.
مقایسه VRAM و RAM
تا حدودی شاید متوجه تفاوت RAM و VRAM شده باشید اما در این بخش می‌خواهیم شباهت‌ها و تفاوت‌های آن‌ها را دقیق‌تر مورد بررسی قرار دهیم.
تفاوت‌ها
- کاربرد RAM برای عملیات عمومی و سریع است؛ در حالیکه VRAM عملکرد کارت گرافیک را بهینه‌سازی می‌نماید.
- RAM اطلاعات کوتاه مدت را ذخیره می‌کند اما VRAM داده‌های تصویری را ذخیره می‌نماید.
- اتصال RAM به مادربورد کامپیوتر یا لپ‌تاپ است اما VRAM بخشی از کارت گرافیک است.
- RAM یک پورت اما VRAM دو پورت دارد.
- سرعت عملکرد VRAM از RAM بیشتر است.
شباهت‌ها
- RAM و VRAM هردو جزو حافظه‌ها محسوب می‌شوند.
- برای عملکرد صحیح کامپیوتر و لپ‌تاپ، هردو از الزامات هستند.
- بهبود مشخصات هر یک از این دو نوع حافظه عملکرد کلی سیستم را بهبود می‌بخشد.
اهمیت VRAM در گیمینگ
حافظه تصویری برای گیمرها مهم است زیرا هرچه ظرفیت بیشتری داشته باشد، بیشتر باعث کاهش زمان بارگذاری و ارتقاء کیفیت تصاویر می‌شود. البته میزان ظرفیت مناسب برای VRAM بسته به وضوح بازی متفاوت است.
در صورتی که VRAM از ظرفیت مناسبی برخوردار نباشد، میزان بارگذاری در آن افزایش پیدا کرده و واحد پردازش گرافیکی مجبور است اطلاعات را به RAM ارسال کند؛ در نتیجه عملکرد و کیفیت نمایش تصویر افت می‌کند.
ظرفیت مناسب VRAM برای گیمینگ چقدر است؟
این ظرفیت برای وضوح مختلف، متفاوت است:
- وضوح 720: VRAM با ظرفیت 2 گیگابایت
- وضوح 1080: VRAM با ظرفیت 4 گیگابایت
- وضوح 1440: VRAM با ظرفیت 6 تا 8 گیگابایت
- وضوح 2160: VRAM با ظرفیت 8 تا 12 گیگابایت
آیا امکان افزایش VRAM وجود دارد؟
از آنجایی که VRAM بخشی از کارت گرافیک است، به‌طور مجزا قابل ارتقاء نیست. در برخی از سیستم‌ها امکان بررسی مقدار VRAM وجود دارد که اگر ظرفیت آن محدود باشد، امکان اجرای برخی از گرافیک‌ها وجود ندارد.
پس راه‌حل چیست؟
برای ارتقای VRAM 2 راه دارید:
- خرید یک کارت گرافیکی خارجی و اتصال به سیستم
- خرید سیستم با گرافیک بالاتر
جمع‌بندی
VRAM ها یا حافظه‌های ویدیویی نوع خاصی از رم‌ها هستند که در پردازش داده‌های گرافیکی و نمایش باکیفیت تصویر و رنگ‌ها کمک می‌کنند. برخی کارت گرافیک و VRAM را یکسان می‌دانند اما همانطور که گفتیم VRAM بخشی از کارت گرافیک است. ظرفیت پایین VRAM موجب کندی سیستم و کاهش کیفیت بازی برای گیمرها می‌شود بنابراین توجه داشته باشید که حافظه تصویری خود را متناسب با وضوح بازی تهیه نمایید.
