چرا قیمت جهانی رم افزایش شدیدی داشت؟

بازار جهانی رم و حافظه ذخیره‌سازی طی ماه‌های اخیر با افزایش شدید قیمت مواجه شده است. رم‌های مصرفی مانند DDR4 و DDR5، به‌ویژه کیت‌های گیمینگ، با رشد قیمتی چشمگیر روبه‌رو شدند. علت اصلی این جهش، افزایش تقاضای جهانی برای حافظه سرور و مراکز داده هوش مصنوعی است. شرکت‌ها و دیتاسنترها به دلیل اجرای مدل‌های بزرگ AI به حجم عظیمی از رم و SSD نیاز دارند و تولیدکنندگان مجبور شده‌اند منابع خود را به این بخش اختصاص دهند. در نتیجه، عرضه رم و حافظه مصرفی در بازار خانگی کاهش یافته و قیمت‌ها به‌طور بی‌سابقه‌ای افزایش یافته‌اند.

با تکاف مگ همراه باشید.

افزایش محسوس قیمت رم و SSD

در نیمه دوم ۲۰۲۵، قیمت رم‌های مصرفی به شکل چشمگیری رشد کرد. برای مثال، کیت ۳۲ گیگابایتی Corsair Vengeance DDR5-6000 از ۹۵ دلار به ۱۸۴ دلار رسید که افزایش ۹۴٪ را نشان می‌دهد. همین روند برای DDR4 نیز صدق می‌کند؛ رم ۳۲ گیگابایتی DDR4-3600 از ۷۰ دلار به ۱۶۱ دلار افزایش یافته است. فروشگاه‌های بین‌المللی مانند CyberPowerPC این افزایش قیمت را تأیید کرده و اعلام کردند که رمها و SSDها در طول سال گذشته به ترتیب ۵۰۰٪ و ۱۰۰٪ افزایش یافته‌اند. این رشد قیمت تنها محدود به رم‌های جدید نیست و حافظه‌های میان‌رده و قدیمی نیز تحت تأثیر قرار گرفته‌اند.

تأثیر تقاضای AI و تمرکز تولید بر سرورها

صنعت هوش مصنوعی بزرگ‌ترین مشتری حافظه DRAM و NAND است. سرورهای AI به RAM و SSD پرسرعت نیاز دارند و حجم تقاضا بسیار بالاست. شرکت‌هایی مانند Samsung و SK Hynix قیمت حافظه‌های خود را تا ۳۰٪ افزایش داده‌اند تا با این تقاضای بالا هماهنگ شوند. تولیدکنندگان به جای عرضه حافظه مصرفی، تمرکز خود را روی بازار سرور و زیرساخت‌های AI قرار داده‌اند. این جابه‌جایی باعث کاهش عرضه رم دسکتاپ و لپ‌تاپ شده و گیمرها بیش از سایر کاربران تحت تأثیر قرار گرفته‌اند.

محدودیت فروش و واکنش فروشگاه‌ها

در ژاپن و تایوان، فروش رم محدود شده و خریداران باید همزمان مادربرد خریداری کنند. فروشگاه‌های غربی مانند Micro Center و Framework نیز تغییرات مشابهی اعمال کرده‌اند. برخی فروشگاه‌ها قیمت RAM را از حالت ثابت خارج کرده و آن را بر اساس قیمت لحظه‌ای  بازار (اسپات) حساب می‌کنند. آن‌ها فروش تکی رم را هم متوقف کرده‌اند تا دلال‌ها نتوانند RAM را با قیمت ثابت بخرند و بعد با قیمت لحظه‌ای بالاتر بفروشند. حتی کیت‌های ۶۴ گیگابایتی DDR5 اکنون قیمت نزدیک به یک PS5 Pro دارند. این محدودیت‌ها نشان می‌دهد که کمبود رم تنها به افزایش قیمت ختم نمی‌شود، بلکه خرید و ارتقای سیستم‌های جدید را دشوار کرده است.

اقدامات تولیدکنندگان بزرگ و بازار جهانی

تولیدکنندگان مطرح مانند Asus و MSI برای تأمین نیازهای خود اقدام به خرید RAM در بازار اسپات کرده‌اند. Minisforum نیز قیمت تمام مدل‌های دارای RAM و SSD را افزایش داده و علت آن را رشد هزینه‌های تولید عنوان کرده است. این اقدامات نشان می‌دهد که فشار تقاضا در بازار جهانی رم بسیار شدید است و احتمال کاهش قیمت در کوتاه‌مدت کم است. افزایش قیمت حافظه، علاوه بر رم، بر SSD و حتی کارت‌های گرافیک نیز تأثیرگذار بوده است، زیرا تولیدکنندگان برای تأمین نیاز AI خطوط تولید خود را اولویت‌بندی می‌کنند.

پیامدها برای کاربران و گیمرها

افزایش قیمت RAM و SSD فشار زیادی بر کاربران خانگی و گیمرها وارد کرده است. بسیاری از سیستم‌های جدید برای اجرای بازی‌های مدرن حداقل ۱۶ گیگابایت رم نیاز دارند و ارتقای سیستم‌های موجود اکنون با هزینه بسیار بالاتر همراه است. برخی کاربران مجبور شده‌اند خرید قطعات را به تعویق بیندازند یا به سمت قطعات کارکرده بروند. تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند این شرایط ممکن است تا چند سال ادامه پیدا کند و بازار حافظه تا سال ۲۰۲۸ در وضعیت بی‌ثبات باقی بماند.

چشم‌انداز کوتاه‌مدت بازار رم

در کوتاه‌مدت، کاهش قیمت حافظه‌ها بسیار بعید است. تقاضای AI همچنان در حال رشد است و تولیدکنندگان بر بازار سرور تمرکز دارند. افزایش قیمت چیپ‌های Samsung و اقدامات شرکت‌هایی مانند Team Group نشان می‌دهد که عرضه با تقاضا هماهنگ نیست و کمبود حافظه همچنان ادامه دارد. تنها راه کاهش فشار قیمت، افزایش ظرفیت تولید یا کاهش رشد سریع زیرساخت‌های AI است که در کوتاه‌مدت رخ نمی‌دهد.

جمع‌بندی

افزایش شدید قیمت جهانی RAM و SSD نتیجه ترکیبی از چند عامل است: رشد سریع صنعت هوش مصنوعی، تمرکز تولیدکنندگان بر حافظه سرور، محدودیت عرضه در بازار مصرفی و افزایش هزینه تولید. شرکت‌ها و فروشگاه‌های مختلف با اقدامات محدودکننده و افزایش قیمت واکنش نشان داده‌اند و کاربران و گیمرها با دشواری مواجه شده‌اند. این روند نشان می‌دهد که بازار رم و SSD در شرایط بی‌ثبات قرار دارد و کاهش قیمت‌ها در آینده نزدیک محتمل نیست.