بازی آرکید چیست؟

اگر به اعماق و ریشه بازی‌های ویدئویی سرک بکشیم، مطمئنا با بازی‌های آرکید مواجهه می‌شویم. بسیاری از گیمرهای امروزی غرق در گرافیک‌های واقع‌گرایانه، بازی‌های جهان باز و گیم‌پلی پیچیده هستند و شاید بیشتر بازیکنان جوان با مفهوم بازی آرکید آشنا نباشند. نسلی که در دوران طلایی دهه 80 و 90 میلادی می‌زیستند با مفهوم بازی آرکید توأم با خاطرات سالن‌های پرنور، صدای سکه‌ها، موسیقی‌های تند و رقابت‌های نفس‌گیر برای ثبت یک امتیاز بالا آشنا هستند. Arcade چیزی فراتر از سرگرمی و یک پدیده فرهنگی بود که یکی از پایه‌های مهم صنعت بازی‌سازی را شکل داد. البته در این مقاله اگر از آرکید سخن می‌گوییم بیشتر به سمت گذشته کشیده می‌شویم چرا که در دنیای گیم سبک ساده و قابل فهم این مفهوم نوستالژیک در قالب برخی از عناوین به حیات خود ادامه داده است.

با تکاف مگ همراه باشید.

ریشه‌ها و تعریف کلی از بازی آرکید

بازی آرکید (Arcade Game) جایگاه خاصی در تاریخ بازی‌های ویدئویی دارد. آرکید اصطلاحاً با بازی‌های سکه‌ای (Coin-op) نیز شناخته می‌شود که با انداختن سکه یا توکن در ماشین‌های مخصوص، بازی قابل‌اجرا است. البته این دستگاه‌ها بیشتر در مکان‌های عمومی مانند شهربازی، پارک، مراکز خرید و یا سالن‌های بازی و سرگرمی قابل‌دسترسی بودند. هدف و تمرکز اصلی Arcade بر یادگیری آسان و تسلط سخت استوار است. بازیکن با درگیرشدن در محیط بازی‌های آرکید و پس از هر بار شکست، وسوسه می‌شود که سکه دیگری برای ادامه بازی خرج کند.

بازی‌های آرکید در طبقه‌بندی بازی‌های ویدئویی در سه دسته زیر قرار دارند.

• بازی دستگاه Pinball
• بازی‌های الکترومکانیکی
• دستگاه‌های عروسک

سرآغاز اولیه

اولین بازی‌های آرکید شامل بازی‌های پارک سرگرمی همانند گالری‌های تیراندازی، بازی‌های پرتاب توپ و دستگاه‌هایی که با سکه کار‌ می‌کردند، بود. Coney Island به‌عنوان پارک سرگرمی در نیویورک را می‌توان منبع الهام ساخت بازی آرکید در دهه 20 به‌حساب آورد. دستگاه‌های Pinball اولین‌بار در دهه 30 پا به میدان گذاشتند. تقریباً در اواسط دهه 70 و اوایل دهه 80، بازی‌های ویدئویی به بازی‌های آرکید راه پیدا کردند.

یکی از بازی‌های محبوب این سبک، بازی Periscope (الکترومکانیکی) است که توسط شرکت سگا در سال 1966 منتشر شد و سبک آن شبیه‌ساز تیراندازی بود. این بازی به سرعت توانست محبوبیت و علاقمندان زیادی پیدا کند. سگا با عنوان دیگری با نام Duck Hunt نیز در این حوزه درخشید. این بازی شبیه عناوین تیراندازی اول‌شخص امروزی بود با این تفاوت که جز بازی‌های الکترومکانیکی محسوب می‌شد. این دوران طلایی با وجود سالن‌های سرگرمی بازی‌های آرکید به پاتوق اجتماعی مهمی برای گیمرها همراه شد و اوج معاشرت، رقابت و به اشتراک‌گذاشتن تجارب در این مکان‌ها شکل می‌گرفت.

ویژگی‌های کلیدی بازی‌های آرکید

بازی‌های آرکید چند ویژگی اصلی و کلیدی دارند که آن‌ها را از سایر بازی‌های امروزی کنسولی متمایز می‌کنند.

گیم‌پلی سریع و فشرده

یکی از ویژگی‌های بارز Arcade این است که برای مدت‌زمان کوتاه طراحی شدند. بازی‌های امروزی ممکن است با داستان طولانی، ساعت‌ها به طول بیانجامند اما بازی‌های آرکید برای جلسات فشرده و کوتاه ایجادشدند. لحظات اوج و اکشن بازی در همان ابتدا شروع و بازیکن سریع وارد بازی می‌شد، زمان کوتاه و تجربه حداکثر هیجان.

تمرکز بر امتیاز بالا

امتیاز، امتیاز و باز هم امتیاز! هدف اصلی Arcade صرفاً تمام‌کردن بازی نبود؛ بلکه ثبت امتیاز بالا، برتری ویژه‌ای به بازیکن می‌داد. سالن‌های بازی نیز با درج امتیازات در جدول کلی به رقابت و اعتباربخشی به گیمرهای برتر دامن می‌زدند.

سادگی در کنترل

کنترل‌های آرکید با سادگی هرچه تمام، انجام بازی را راحت می‌کردند. برای نمونه یک جوی استیک و چند دکمه که هر کسی می‌توانست در عرض چند ثانیه نحوه کار با آن‌ها را فرا بگیرد. این سادگی زمینه ورود و تجربه بازی را برای هر فردی ساده می‌کرد. همچنین برخی بازی‌ها از کنترلرهایی مانند فرمان و پدال برای بازی‌های ری سینگ، یا تفنگ نوری برای بازی‌های تیراندازی استفاده می‌کردند که تجربه بازی را بسیار واقعی‌تر و جذاب‌تر می‌کرد.

سختی تدریجی

شروع بازی با روندی آرام استارت می‌خورد؛ اما رفته‌رفته سخت و دشوار می‌شد. در واقع همین سختی تدریجی باعث می‌گردید که بازیکن پس از گیم اور، مجدد برای استفاده از سکه و کسب امتیاز بیشتر وسوسه شود.

افول و میراث بازی‌های آرکید

با ظهور کنسول‌های خانگی قدرتمند مانند نینتندو (NES) و سگا (Genesis) دوران طلایی آرکید به پایان خود نزدیک شد. این کنسول‌ها بدون نیاز به سکه این امکان را برای بازیکن فراهم می‌کردند که در خانه تجربه بازی جذاب را داشته باشند. با گذشت زمان محبوبیت دستگاه‌های آرکید با فراگیرشدن کنسول‌های بازی مدرن کاهش یافت.

البته ماشین‌های آرکید تأثیر بسزایی در برخی از آثار محبوب داشتند. برای نمونه بازی‌های مبارزه‌ای مانند Mortal Kombat، بازی‌های پلتفرمی مانند Super Mario Bros و بازی‌های اکشن مانند Metal Slug همگی از اصول و فلسفه‌های بازی‌های آرکید الهام گرفتند. می‌توان گفت که روح آرکید هنوز هم در برخی عناوین موبایلی کاملاً دیده می‌شود، بازی‌هایی که باتکیه‌بر اصل اعتیادآوری و ثبت امتیاز در این عرصه خلق شده‌اند.

آرکید میراثی که همچنان زنده است!

بخش مهمی از تاریخ بازی‌های ویدئویی شامل بازی‌های آرکید است. دستگاه‌های Arcade در زمان خود توانستند افراد زیادی را سرگرم کنند و فراتر از سرگرمی به بخشی از فرهنگ آن دوره طلایی تبدیل شوند. شاید فکر کنید که سالن‌های آرکید همانند گذشته محبوبیت ندارند؛ اما عصاره وجود این سبک در پیکره عناوین مهمی دیده می‌شود. آرکید در چند جمله سادگی، سرعت، هیجان و امتیاز خلاصه می‌گردد، چیزی که در دوره اوج خود تجربه‌های فراموش‌نشدنی و لذت‌بخشی را رقم زد.