معروف ترین بازی هایی که به تاریخ ایران اشاره دارند

تاریخ و افسانه‌های ایران، پر از شخصیت‌ها، نبردها و روایت‌هایی‌ است که پتانسیل تبدیل‌شدن به داستان یک بازی ویدیویی را دارند. بااین‌حال، فقط تعداد محدودی از بازی‌ها به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم به آن‌ها پرداخته‌اند.

در این مقاله از تکاف‌مگ به سراغ معروف ترین بازی هایی که به تاریخ ایران اشاره دارند، رفته‌ایم که نشانه‌هایی از تاریخ، افسانه‌ها یا فرهنگ ایران در آن‌ها دیده می‌شود. آثاری که بعضی از آن‌ها خاطره‌ساز شده‌اند و بعضی دیگر فقط یک اشاره گذرا داشته‌اند؛ اما همان اشاره هم برای ما قابل توجه است.

Assassin’s Creed Series

• پلتفرم‌ها: PS 5، PS 4، PC، XBox
• سبک بازی: RPG، اکشن-ماجراجویی، تیراندازی، ماجراجویی
• اشاره به فرقه اسماعیلیه و الموت

این فرنچایز با الهام از رمان «الموت» و شخصیت‌هایی چون حسن صباح، یکی از معدود بازی‌هایی است که به‌طور مستقیم به فرقه‌های تاریخی ایران پرداخته است. با آن‌که بسیاری از وقایع در سرزمین‌های اطراف رخ می‌دهد؛ اما روح داستان و ساختار ایدئولوژیک آن از دل تاریخ ایران بیرون آمده است. نسخه Mirage هم با فضایی نزدیک به دوره عباسی، بار دیگر ایران و منطقه را به صحنه بازی بازمی‌گرداند.

God of War: Chains of Olympus

• پلتفرم‌ها: PSP، PS3
• سبک بازی: اکشن-ماجراجویی، پازل
• اشاره به هخامنشیان و خشایارشا

کریتوس در این نسخه، مأمور دفاع از شهر آتیکا در برابر حمله ارتش هخامنشیان شده است. در میان سربازان ایرانی، شخصیتی به نام خشایارشا و موجودی افسانه‌ای به نام «بسیلیسک» حضور دارد. اگرچه این موجود از افسانه‌های اروپایی آمده است، اما حضور ارتش ایران و پادشاه هخامنشی در دل داستان، بازی را به یکی از معدود آثار غربی تبدیل می‌کند که تاریخ ایران را به روایت خود وارد کرده است؛ حتی اگر با تحریف همراه باشد.

Age of Empires II & III

• پلتفرم‌ها: PC، PS 5، XBox
• سبک بازی: استراتژی
• اشاره به هخامنشیان و صفویه

نسخه دوم بازی به شکلی محدود به هخامنشیان می‌پردازد؛ اما بخش جذاب بازی، نسخه سوم است که با ماد King’s Return، حکومت صفویه و تیموریان را به بازی اضافه می‌کند. هرچند ترجمه فارسی بازی گاهی عجیب است؛ اما دیدن پرچم ایران و فرماندهان آشنا، برای هر گیمر ایرانی لذت خاصی دارد.

Final Fantasy X-2

• پلتفرم‌ها: PS2
• سبک بازی: JRPG، ماجراجویی
• اشاره به اسطوره‌های زرتشتی

در میان دشمنان این بازی، نام‌هایی مثل اهریمن (Angra Mainyu)، پری (Pairika)، اژی‌دهاک (Azi Dahaka) و حتی سیمرغ دیده می‌شود. این موجودات، بخشی از اسطوره‌شناسی دین زرتشت و متون کهن ایرانی‌اند. البته نحوه بازنمایی آن‌ها گاهی با تصویر واقعی‌شان فاصله دارد؛ مثلا سیمرغ به‌عنوان دشمن معرفی شده، درحالی‌که در فرهنگ ایرانی نماد خرد و نجات است.

Prince of Persia

• پلتفرم‌ها: PS 5، PS 4، Nintendo Switch، PC، XBox
• سبک بازی: اکشن-ماجراجویی، پازل
• اشاره به شاهنامه و افسانه‌های ایرانی

شاهزاده ایرانی بدون شک یکی از نمادین‌ترین شخصیت‌های صنعت گیم است. از شن‌های زمان تا تاج گمشده، این فرنچایز با الهام از شاهنامه و داستان‌های هزار و یک شب، تصویر فانتزی و پرمخاطبی از ایران در ذهن جهانیان ساخت. البته بعضی نسخه‌ها مثل Warrior Within با تغییر شخصیت، طرفداران را دو دسته کرد.

Crusader Kings III

• پلتفرم‌ها: PC، PS 5، Xbox، Mac
• سبک بازی: RPG، استراتژی
• اشاره به تمام حکومت‌های تاریخی ایران

در این بازی استراتژیک بزرگ، می‌توانید تاریخ را از نو بنویسید. از تاسیس امپراتوری ساسانیان در قرون وسطی گرفته تا احیای هخامنشیان در دوران عباسیان، همه‌چیز ممکن است. با امکانات شخصی‌سازی گسترده، تاریخ ایران نه‌تنها بازنمایی، بلکه بازآفرینی می‌شود.

Sonic and the Secret Rings

• پلتفرم‌ها: Wii
• سبک بازی: اکشن-ماجراجویی، پلتفرم
• اشاره به افسانه‌های هزار و یک شب

سونیک با حلقه‌هایی جادویی وارد کتاب قصه‌ها می‌شود. هرچند فضای بازی بیشتر عربی-ایرانی است؛ اما شخصیت‌هایی مثل علی‌بابا یا جن چراغ جادو، ریشه‌هایی در افسانه‌های خاورمیانه دارند که بخشی از آن‌ها متعلق به فرهنگ ایرانی است. طراحی بصری خاص و گیم‌پلی روان، این نسخه را به یکی از متفاوت‌ترین تجربه‌های سونیک تبدیل کرده است.

Civilization VI

• پلتفرم‌ها: PC، PS 4، Xbox، Mac، IOS، اندروید
• سبک بازی: استراتژی
• اشاره به هخامنشیان، ایوبیان، افشاریه

کوروش بزرگ در این بازی حضور دارد و همانند همیشه، با صلح و تدبیرش از دیگر رهبران متمایز است. همچنین نادرشاه افشار در DLC و صلاح‌الدین ایوبی به‌عنوان رهبر ایوبیان، نشان می‌دهند که تاریخ ایران و جهان اسلام، جایگاهی ویژه در تمدن‌سازی بازی دارد.

0.A.D

• پلتفرم‌ها: PC
• سبک بازی: استراتژی
• اشاره به هخامنشیان

این بازی یک پروژه متن‌باز است که از ماد Age of Empires شروع و به اثری مستقل تبدیل شد. در آن می‌توانید با تمدن‌های مختلف از جمله هخامنشیان بازی کنید. گرافیک هنری خوب، طراحی دقیق واحدهای نظامی و فضای تاریخی قابل قبول، آن را به اثری ارزشمند برای علاقه‌مندان به تاریخ باستان تبدیل کرده که پشتیبانی از زبان فارسی هم در دست توسعه است.

چرا این بازی‌ها مهم‌اند؟

• در میان دنیایی پر از اسطوره‌های نورس و افسانه‌های ژاپنی، دیدن نام کوروش، ضحاک، سیمرغ یا حتی خشایارشا در یک بازی ویدیویی، نه‌تنها دل‌گرم‌کننده است؛ بلکه نشان می‌دهد فرهنگ و تاریخ ما ظرفیت بالایی برای تبدیل‌شدن به روایت‌های بزرگ دارد. بازی‌هایی که شاید فقط اشاره‌ای کوتاه به ایران دارند، اما همین اشاره می‌تواند آغازگر مسیری تازه برای بازی‌سازان ایرانی و جهانی باشد.