نحوه اورکلاک CPU + معایب و مزایا

آیا به دنبال راهی برای افزایش قدرت کامپیوتر خود و تجربه بازی‌ها و برنامه‌های سنگین به شکلی روان‌تر هستید؟ اورکلاک CPU، راه‌حلی ایده‌آل برای شماست! این فرایند، به شما امکان می‌دهد تا با افزایش سرعت کلاک پردازنده، عملکرد سیستم خود را به طور قابل توجهی ارتقا دهید. در این راهنمای جامع تکاف مگ، شما با نحوه اورکلاک CPU آشنا خواهید شد و مزایا و معایب آن را شرح خواهیم داد.

آماده‌سازی قبل از اورکلاک

قبل از شروع اورکلاک کردن، اطمینان حاصل کنید که سیستم شما به طور مناسبی آماده شده است:

• قابلیت اورکلاک CPU و مادربرد:

  قبل از هر اقدامی، بررسی کنید که پردازنده و مادربرد شما قابلیت اورکلاک شدن را دارند یا خیر. لیست کاملی از پردازنده‌هایی قابل اورکلاک AMD و Intel را می‌توانید به صورت آنلاین پیدا کنید.

• خنک‌کننده:

  اورکلاک کردن گرمای اضافی تولید می‌کند، بنابراین یک خنک‌کننده با کارایی بالا یا سیستم خنک‌کننده مایع ضروری است تا دما را تحت کنترل نگه دارد.

• منبع تغذیه:

  اطمینان حاصل کنید که منبع تغذیه شما می‌تواند قدرت اضافی مورد نیاز از یک CPU اورکلاک شده را تأمین کند.

نحوه اورکلاک CPU

مرحله ۱: ورود به BIOS

ابتدا باید وارد BIOS شوید یا از نرم‌افزارهای اورکلاکینگ مانند Intel’s XTU یا AMD’s Ryzen Master استفاده کنید. برای ورود به بایوس، می‌توانید کلیدهای Del یا F2 را به محض نمایش لوگوی مادربورد فشار دهید. همچنین باید سرعت و پروفایل فن‌های خود را تنظیم کنید تا از خنک‌کنندگی قوی سیستم اطمینان حاصل کنید. تنظیمات فن خود را پس از تنظیم اورکلاک تغییر ندهید، زیرا این کار منجر به گرم شدن بیش از حد خواهد شد.

مرحله ۲: تنظیم فرکانس مورد نظر

تنظیمات فرکانس CPU، سرعت پردازنده را کنترل می‌کند. فرکانس با ضرب کردن دو عدد به دست می‌آید:

• سرعت پایه کلاک (BCLK): این عدد توسط سازنده CPU تعیین می‌شود.
• ضریب CPU: این عدد را می‌توانید خودتان در BIOS یا UEFI تنظیم کنید.

برای مثال، اگر CPU شما BCLK 100 مگاهرتز و ضریب ۴۰ داشته باشد، فرکانس آن ۴۰۰۰ مگاهرتز یا ۴ گیگاهرتز خواهد بود.

نحوه تنظیم فرکانس:

• افزایش تدریجی: فرکانس را به تدریج با افزایش‌های ۱۰۰ مگاهرتزی بالا ببرید تا به حداکثر ثبات برسید.
• تنظیم مستقیم: فرکانس مورد نظر خود را تنظیم کنید و سپس تست کنید که آیا سیستم پایدار است یا خیر.

همچنین در تنظمات دو نوع اورکلاک هسته پردازنده وجود دارد:

• اورکلاک همه هسته‌ها: در این روش، تمام هسته‌های CPU با یک فرکانس کار می‌کنند.
• اورکلاک هسته به هسته: در این روش، می‌توانید فرکانس‌های مختلفی را برای هر هسته CPU تنظیم کنید. (این قابلیت در پردازنده‌های جدیدتر موجود است)

مرحله ۳: تنظیم ولتاژ CPU (Vcore)

در این مرحله، ولتاژ CPU (Vcore) را تنظیم می‌کنیم. ولتاژ CPU، مقدار برقی است که به پردازنده می‌رسد و به طور مستقیم بر گرمای آن تأثیر می‌گذارد.

نکات مهم:

• شروع با ولتاژ پایین: پیشنهاد می‌کنیم با ولتاژ ۱.۲۵ ولت یا کمتر شروع کنید.
• افزایش تدریجی: اگر سیستم ناپایدار بود، ولتاژ را به تدریج افزایش دهید.
• محدودیت ولتاژ: ولتاژ CPU را بیش از حد مجاز بالا نبرید. برای پردازنده‌های نسل نهم به بعد، از ۱.۴۰ ولت فراتر نروید مگر اینکه از سیستم خنک‌کننده قوی استفاده کنید.

مرحله ۴: ری استارت سیستم

اگر در بایوس هستید، تغییرات را ذخیره کرده و خارج شوید تا سیستم ری استارت شود. اگر سیستم راه‌اندازی نشد، به مرحله ۶ بروید.

مرحله ۵: انجام تست‌های استرس

با استفاده از نرم‌افزار Prime95 چندین تست استرس انجام دهید و دما و عملکرد سیستم را به دقت ثبت کنید. اگر سیستم شما این تست‌ها را با دمای مناسب پشت سر گذاشت و پایدار ماند، می‌توانید تنظیمات جدید را نگه دارید یا به مرحله بعد بروید.

مرحله ۶: تکرار فرایند

اگر سیستم شما راه‌اندازی نشد یا ناپایدار بود، تنظیمات را در بایوس یا نرم‌افزار تغییر دهید تا به پایداری برسید. برای مثال، می‌توانید به تدریج ولتاژ پردازنده را افزایش یا فرکانس آن را کاهش دهید. اگر سیستم شما در تست‌های استرس پایدار بود، می‌توانید این مراحل را تکرار کنید تا به فرکانس‌های بالاتر برسید. اورکلاک یک تعادل ظریف بین فرکانس و ولتاژ است و دما تا حد زیادی محدودیت‌ها را تعیین می‌کند.

مزایای اورکلاک CPU

اورکلاک می‌تواند کامپیوتر شما را در حین انجام وظایف سنگین پردازشی سریع‌تر کند، از جمله:

• ویرایش عکس و ویدئو
• اجرای نرم‌افزارهای پردازش‌محور مانند Android Studio
• بازی‌های گرافیکی و مبتنی بر هوش مصنوعی
• اجرای برخی نرم‌افزارهای آنتی‌ویروس، به‌ویژه در حین بررسی سیستم

معایب اورکلاک CPU

یکی از معایب اصلی اورکلاک این است که می‌تواند به پردازنده شما آسیب برساند؛ اما برخی از این تهدیدات بیشتر شایعه هستند تا واقعیت. بایوس کامپیوتر شما طوری طراحی شده که از اورکلاک کردن با سرعتی که باعث آسیب فوری به CPU شود جلوگیری می‌کند. اگر تنظیمات را خیلی بالا بگذارید، سیستم شما اصلاً بوت نخواهد شد.

با این حال، اورکلاک می‌تواند عمر پردازنده شما را در درازمدت کوتاه کند. سیگنال‌های الکتریکی که از طریق CPU عبور می‌کنند گرما ایجاد می‌کنند که با گذشت زمان اجزای آن را فرسوده می‌کند.

جمع‌بندی

اورکلاک پردازنده می‌تواند بهبود قابل توجهی در عملکرد سیستم شما ایجاد کند، اما نیازمند دقت و صبر است. با رعایت مراحل بالا و دقت در تنظیمات، می‌توانید از پتانسیل کامل پردازنده خود بهره‌مند شوید و عملکرد سیستم خود را به سطح بالاتری برسانید.