چه تست هایی برای خرید کارت گرافیک دست دوم باید انجام بدهیم؟

۲. تست روشن شدن و تشخیص توسط سیستم

پس از تأیید سلامت ظاهری، کارت را در یک مادربرد سازگار نصب کنید:

• تشخیص صحیح در بایوس و سیستم‌عامل: وارد بایوس شوید و مطمئن شوید که کارت به عنوان کارت اول نمایش داده می‌شود. سپس در ویندوز یا لینوکس، در Device Manager یا lspci کارت شناسایی شود.
• نصب درایور رسمی: نصب آخرین نسخه درایور انویدیا یا AMD و بررسی عدم وجود خطا در نصب، گام بعدی است.

۳. تست عملکرد با بنچمارک

یکی از مهم‌ترین پاسخ‌ها به پرسش «چه تست هایی برای خرید کارت گرافیک دست دوم باید انجام بدهیم؟» اجرای بنچمارک‌های استاندارد است:

• 3DMark (Time Spy / Fire Strike): این نرم‌افزارها با شبیه‌سازی محیط سه‌بعدی می‌توانند به شما نشان دهند کارت در چه سطحی از عملکرد قرار دارد. مقایسه امتیاز به‌دست‌آمده با میانگین امتیاز کارت نو یا کارکرده مشابه، نشان می‌دهد آیا کارت دچار افت عملکرد شده است یا خیر.
• Unigine Heaven / Superposition: برای تست پایداری در طول زمان و شناسایی نویزهای گرافیکی یا کرش‌های ناگهانی.

۴. تست استرس و پایداری حرارتی

عملکرد در بنچمارک به تنهایی کافی نیست؛ باید پایداری کارت در بارگذاری طولانی را نیز بسنجید:

• FurMark: با اجرای تست استرس GPU، می‌توانید دمای کارت را زیر بار کامل مشاهده کنید. حداکثر دمای عملیاتی برای هر کارت متفاوت است (مثلاً زیر ۸۵ درجه سانتی‌گراد). دمای بالاتر از محدوده استاندارد نشان‌دهنده کارکرد مکرر در دمای بالا و کاهش طول عمر است.
• OCCT GPU: علاوه بر استرس حرارتی، خطاهای پردازشی را نیز بررسی می‌کند. وجود artifact (بیدینگ‌های عجیب در تصویر) یا خطاهای محاسباتی نشانه‌ی احتمال خرابی حافظه یا پردازشگر گرافیکی است.

۵. بررسی سلامت حافظه گرافیکی

حافظه‌ی ویدئویی (VRAM) یکی از حساس‌ترین بخش‌هاست:

• MemtestCL: نسخه‌ی OpenCL از memtest است که برای کارت‌های گرافیک طراحی شده. با اجرای آن می‌توانید خطاهای حافظه را شناسایی کنید.
• HWiNFO یا GPU-Z: این نرم‌افزارها اطلاعات سریال و نسخه‌ی بایوس VRAM را نشان می‌دهند. تولیدکنندگان معمولاً با به‌روزرسانی بایوس، عملکرد و پایداری کارت را ارتقا می‌دهند. نسخه‌ی قدیمی ممکن است نشانه نگهداری ضعیف باشد.

۶. تست خروجی تصویر و پورت‌ها

پورت‌های خروجی گرافیک باید بدون نویز یا قطع و وصل تصویر کار کنند:

• تست HDMI/DisplayPort: کابل‌های استاندارد را به هر یک از پورت‌ها متصل کرده و یک تصویر Full HD یا 4K را با نرخ‌های مختلف (۶۰، ۱۲۰، ۱۴۴ هرتز) آزمایش کنید.
• بررسی تأخیر و Flicker: مشاهده‌ی پیاپی پرش تصویر یا تأخیر غیر معمول می‌تواند ناشی از پورت معیوب یا خازن‌های خراب باشد.

۷. ارزیابی مصرف انرژی

مصرف برق کارت گرافیک نشانه‌ی کارکرد صحیح منبع تغذیه داخلی و بخش‌های ولتاژدهی (VRM) است:

• مشاهده مصرف در HWMonitor: زیر بار کامل، مصرف کارت را در وات بررسی کنید. مصرف بسیار پایین می‌تواند نشان‌دهنده کاهش توان پردازشی یا هسته‌های خاموش‌شده باشد.
• تست با پاور قابل اطمینان: هنگام تست، حتماً از یک منبع تغذیه سالم و مناسب حداقل هم‌رده کارت استفاده کنید تا نوسان ولتاژ موجب خطا نشود.

۸. تست در بازی‌ یا نرم‌افزار واقعی

برای اطمینان نهایی، کارت را در یک بازی سنگین یا نرم‌افزار گرافیکی (مثلاً Blender یا Adobe Premiere Pro) برای چند ساعت تحت بار قرار دهید:

• بررسی fps و پایداری فریم‌ها: افت ناگهانی fps یا کرش بازی‌ها نشانه‌ی مشکل است.
• مشاهده artifact در متن تصویر: پریده شدن بافت‌ها یا خطوط عمودی/افقی در صحنه‌های پیچیده می‌تواند نشان‌دهنده خرابی حافظه یا پردازنده‌ی گرافیکی باشد.

جمع بندی

با دنبال کردن گام‌های فوق می‌توانید از سالم بودن کارت و عملکرد واقعی آن اطمینان حاصل کنید و از خریدی مطمئن لذت ببرید. مهم‌ترین نکته این است که پیش از پرداخت وجه، کارت را در شرایط واقعی استفاده تست کنید تا از هزینه‌های تعمیر یا تعویض ناگهانی در آینده جلوگیری نمایید.